Hoa đào ngày Tết

Ai cầm máy ảnh ở Việt Nam đều chụp hoa đào ít nhất một lần. Đào nhìn đẹp, nhưng chụp không dễ. Bởi đoá hoa đào, dù đào phai hay đào bích, không có những đường nét yêu kiều làm say lòng người cầm máy, như giọt sương, nụ hồng, hay cánh hoa sen. Đoá hoa đào cũng khác đoá hướng dương ở vẻ mạnh mẽ và cá tính. Một bông hoa đào đứng riêng lẻ thật yếu ớt, mong manh, có nét gì xơ xác đơn côi. Cành đào với những cánh hoa tươi tắn, xen lẫn nụ chúm chím và những chồi xuân biêng biếc sẽ đẹp hơn rất nhiều. Cả một vườn đào, một rừng đào sẽ rực rỡ đến nồng nàn mê đắm.

Tôi tự dưng liên tưởng cánh hoa đào với tiếng đàn vĩ cầm. Một cây vĩ cầm thì giai điệu du dương nhưng có nét gì u sầu buồn bã, cả bè vĩ cầm cùng cất tiếng thì âm thanh đầy đặn. Nếu hoa hồng là đàn dương cầm, trong dàn nhạc kiêu sa đứng một mình, thì hoa đào nhất định là vĩ cầm rồi. Tôi chụp cánh đào muộn ở vườn Nhật Tân, với phông nền là cả một vườn đào thắm phía sau, có thể coi như một hình thức “Concerto for violins” không nhỉ?

 

Tết Nhâm Thìn 2012

Đinh Linh

Một tấm ảnh kể chuyện

Dạo này lang thang các forum nhiếp ảnh, nghe được một câu khá hay, đại ý “Một tấm ảnh hay không nhất thiết là một tấm ảnh đẹp, nhưng nhất thiết phải là một bức hình biết kể chuyện”

Thế thì trong cái kho ảnh (mà phần lớn là chụp theo kiểu Point & Shoot không cần bận tâm đến ánh sáng hay kĩ thuật) của tôi, chắc cũng nhặt nhạnh được vài ba tấm ảnh “hay”. Ít nhất, “hay” với riêng bản thân tôi. Bởi mỗi lần lướt qua các bức hình mình chụp, tôi lại nhớ về một-chút-quá-khứ-đã-qua; như một người ngồi lên chiếc thuyền vượt thời gian để quay về tìm lại những dòng nước chảy dưới chân cầu…

* * *

Image

Đây là một tấm hình như thế. Thoạt đầu tôi không thể nhớ đã chụp trong hoàn cảnh nào, trước khi nhận ra tháp Effel nhìn từ đồi Montmartre.

Paris, mùa đông, tháng 2.2005. Những con phố dài và hẹp lát đá vàng, đá xanh. Paris không có tuyết phủ dày như Stockholm, và xen giữa những buổi sớm mai âm u se lạnh như tiết thu Hà Nội, vẫn là vài tiếng đồng hồ ngập tràn nắng ấm. Một buổi tối, khi cái lạnh quen thuộc của mùa đông quay về, bạn rủ tôi lên đồi Montmartre chơi. Chúng tôi xuôi theo một con phố nhỏ bán đầy tranh lưu niệm về Paris, men theo những vỉa hè tối tăm, cũ kĩ và ẩm ướt để thưởng thức cái gọi là “Kinh đô ánh sáng”. Từ chân đồi Montmartre nhìn về thành phố, thấy quán “Cối Xay Gió Đỏ” (Moulin Rouge) rực rỡ ánh đèn màu, kiêu sa và đài các. Tôi nhớ lại bộ phim cùng tên, với những cô đào xinh đẹp tuyệt trần cùng vài khúc nhạc nồng nàn quyến rũ, mới thử hỏi bạn xem có vào đó chơi được không. Bạn mỉm cười, “Moulin Rouge không tính tiền vé phụ nữ, còn đàn ông thì…”. Dù sao, như ai đó từng nói nhỉ, vẻ đẹp của Paris đâu thể khám phá chỉ trong vài ngày…

Có hai con đường lên đỉnh đổi Montmarte. Đường bộ quanh co, tối, lạnh (và hẳn là hết sức lãng mạn với một số người). Tối, lạnh thì chúng tôi không ngại, nhưng bạn nói con đường đó không an toàn, lơ ngơ gặp bọn “Rệp” (tiếng lóng chỉ dân nhập cư gốc Ả Rập ở Pháp, nói chung là tầng lớp chẳng hay ho gì) thì phiền lắm. Chúng tôi chọn thang máy (đúng hơn là cáp treo). Hiện đại hơn, an toàn hơn, ấm cúng hơn. Với lại, cũng chẳng có gì để mà “lãng mạn”…

Người ta hay kể về đồi Montmartre, với nhà thờ Sacré bằng đá trắng, với góc quán nhỏ nơi giới nghệ sĩ tụ tập, và những hoạ sĩ vẽ chân dung bên lề phố. Nhưng đó là chuyện của ban ngày và ánh nắng. Đêm xuống, Montmartre như một vườn hoa hay công viên, để các em nhỏ nô đùa bên bố mẹ, để những khách du lịch vác máy ảnh máy quay đi chơi “hóng gió”, để những người yêu nhau lên tình tự và những kẻ đắm say ngơ ngẩn tập làm thơ. Tôi chụp vài kiểu ảnh, mong ghi lại cái nhộn nhịp của một không gian thoáng đãng, hay cái hùng vĩ lãng mạn của Sacré. Tiếc là con máy IXUS 500 không hợp với chụp đêm vì gần như không cho phép thao tác nào khác ngoài chế độ “Fully Automatic” (đùa vậy thôi chứ hồi đó ngoài chụp Auto thì đâu biết làm gì?). Chất lượng ảnh tệ hại khiến tôi nản chí. Chúng tôi đi vòng quanh nhà thờ, cố ngó nghiêng tìm ra một điều gì thú vị. Bạn an ủi “Thôi buổi sáng hôm sau tớ dắt Bụ lên đây chơi”. Ah tiếc nhỉ, đã đi cả quãng đường dài như thế, chỉ để hóng mát và ngắm bầu trời đêm Paris đen đặc thôi sao?

Chợt mắt bạn sáng lên khi nhìn về Paris, Paris rộng lớn với những ánh đèn trắng đỏ vàng lấp lánh trong đêm, trải ra ngút ngàn tầm mắt. Bạn bảo, sắp đến 22h, và tháp Effel sẽ sáng lên trong vài phút, sẽ là một khung cảnh cực kì rực rỡ mà chúng ta không nên bỏ phí. Thế là bạn và tôi, hì hục chạy loanh quanh, tìm một chỗ đứng khả dĩ không bị che chắn tầm mắt bởi đám đông khách du lịch có chiều cao trung bình trên 1m80. Chúng tôi vòng ra mặt sau nhà thờ (hình như thế thì phải), nơi ánh đèn không chiếu tới và chỉ có những ô lưới thép dựng trên ban công, ngăn không cho vài chú nhóc hiếu kì nghịch ngợm ngã xuống núi. Tôi vừa kịp dừng lại thì đã nghe bạn gọi. Theo hướng tay bạn trỏ, trong màn đêm lạnh lẽo, biểu tượng của Paris đang sáng lên, rực rỡ như một ngọn đuốc cháy lấp lánh. Đấy, chính nó, “thần tượng” của bạn tôi và không biết bao nhiêu người nữa (đến nỗi mỗi sáng đi học, bạn đều cố chọn tuyến tàu điện ngầm qua ga Chámp Elysee để có thể ngắm được Effel). Với mỗi người dân Paris, có thể cái khung cảnh lặp đi lặp lại mỗi ngày ấy chẳng có gì thú vị. Nhưng với tôi, đứng lặng yên trong cái gió mùa đông, trong cái tối của một đêm tháng 2, trong cái lạnh của đỉnh đồi Montmartre, hình ảnh tháp Effel chiếu đèn rọi quanh Paris như ngọn hải đăng chợt mang một vẻ đẹp lung linh huyền ảo. Chúng tôi áp mặt vào khung lưới sắt, nhìn không chớp mắt. Tôi bấm vội vài kiểu ảnh, rồi cũng chả kịp ngó lại. Tôi sợ rằng nếu tôi quá chăm chú vào màn hình LCD, thì khi ngước mắt lên, cái ánh lộng lẫy kia đã tắt mất rồi và tất cả sẽ lại chìm vào bóng đen…

Tôi không nhớ rõ lắm khoảng thời gian ấy, có những lúc 1 phút chỉ dài bằng 1 giây, và cảm xúc đọng lại đầy tràn như catecholamine đang chảy trong huyết quản. Nhưng khi đèn tắt, chúng tôi chẳng còn gì để lưu luyến Montmartre nữa cả. Ra về thôi, muộn quá rồi, lỡ tàu điện ngầm thì phiền lắm. Còn Sacré, còn những hoạ sĩ vẽ chân dung, còn những kiểu ảnh ban ngày chụp bằng IXUS 500 (mà hẳn là chế độ đo sáng Auto White Balance sẽ rất tuyệt vời trong điều kiện nắng đẹp),… để hôm khác đi. May mà có cáp treo, đi xuống cho nhanh.

Tôi có nhiều kiểu ảnh chụp tháp Effel. Chụp từ con đường dọc sông Seine, chụp từ nhà ga Saint Michel, từ bảo tàng Invalide, từ điện Pantheon, và tất nhiên là cả từ quảng trường Trocadego (một ban công rộng rãi để ngắm nhìn toàn cảnh, với bệ chắn không quá cao cho phép người ta có thể leo lên và cảm thấy mình đang đứng ngang hàng với Effel qua kính ngắm máy ảnh). Trong những ngày lang thang “Under the Paris Skies”, tôi cảm giác như từ góc nào của Paris cũng có thể nhìn thấy Effel. Nhưng dù thế nào, tôi vẫn thích tấm ảnh chụp trên đồi Montmartre nhất. Có ánh xanh của khung thép chắn, có đèn vàng của những căn hộ lưng chừng đồi, và có cả Paris đang im lặng làm nền cho một vẻ đẹp lộng lẫy khó diễn tả bằng lời.

* * *

Chắc bạn không nỡ chê tôi chụp xấu, nhưng bạn có thể bảo là “Bức ảnh này thú vị đấy, nhưng chẳng lẽ nó đáng để viết một blog entry dài 4500 chữ hay sao?” Ah, tôi không rõ lắm. Với tôi, nó là một tấm ảnh biết kể chuyện, và những câu chuyện thì đôi khi dài ngắn vô hạn định. Nó gợi lại cho tôi những kỉ niệm của một buổi tối vui vẻ và thân ái (mà lúc về tôi đã ghé của hàng lưu niệm mua 2 bức tranh tháp Effel), vậy thôi. Còn nếu bạn muốn biết thêm về mùa đông Paris, về một Paris nồng nàn và say đắm như bạn vẫn nghe, sẽ còn nhiều bức ảnh khác nữa (tấm hình này chẳng hạn, tôi cũng rất thích). Nhưng đó lại là một “câu chuyện” khác mất rồi. Lần sau nhé…

Tháng 5.2007